Armoede willen we dat wel oplossen?

Met de Sint-editie stond in ik de Standaard met een opiniestuk over Armoede, mijn huidig werkveld.

Ik deel het hier ook graag in de iets langere versie. Want armoede bestrijden is een heel lokale opdracht.

De Sint brengt ons elk jaar het jaarboek Armoede, een academische snoepzak vol analyse en oplossingen om armoede de wereld uit te helpen. Maar is dat ook zo? Armoede oplossen, willen we dat wel?

Het jaarboek 2019 gaat over armoede & duurzaamheid, het klinkt zoals het is: een nieuwe jaargang, een extra boekdeel op de plank, …een pakje onder de Kerstboom. Hoe waardevol het achterliggende academische werk en dito debat ook is, we mogen niet collectief een beleefdheidsapplausje geven, felicitaties aan de diverse auteurs en dan met zijn allen verder doen.

Deze editie duidt, veel meer nog dan vorige, op een pijnlijk falen en een bijna existentiële crisis in de armoedebestrijding. We creëren met dit jaarboek een zoveelste puzzelstuk is een al zo complexe armoedebestrijding. Een puzzel waar heel veel mensen gedreven aan werken, maar waar we als samenleving, als sector en als werker zo weinig vooruitgang in boeken. De weinige cijfers waar we het over eens zijn, schetsen een zeer teleurstellend beeld. Zelfs in goede economische tijden, zakken de armoedecijfers niet. We moeten ons heel eenvoudig afvragen wat doen we mis, welke keuzes doen er wel toe. Wat werkt wel voor wie, wanneer en onder welke omstandigheden? Zolang we die vraag niet gezamenlijk en doordacht kunnen brengen, blijven we nieuwe puzzelstukken zoeken die er voor de mensen in armoede zelf niet toe doen, zoals duurzaamheid er eentje is.

Armoede oplossen begint naïef eenvoudig: werk verder aan de minder sexy, maar veel relevantere thema’s zoals inkomen, wonen, gezondheid,… sociale grondrechten die we verankerden in onze grondwet. Geef aan die basispremises geen millimeter toe. Armoede hoeft geen ideologisch debat. Maar wel veel meer beleidskader, lokale flexibiliteit en een flinke hap budget. En dat zijn wel politieke keuzes die je moet durven maken. Zolang armoede niet op één bovenlokaal beleidsniveau echt verankerd wordt, er geen centraal beheer van alle versnipperde middelen komt en er geen reflex is om de regie in handen te nemen met bijvoorbeeld een verplichte geïntegreerde werking en het nodige maatwerk op lokaal niveau blijven we gefrustreerd verder puzzelen. En zal er altijd wel iemand een nieuw stukje vinden dat dan niet blijkt te passen.

Daar mogen we de auteurs van het jaarboek wel al heel lang dankbaar voor zijn, ze blijven mee puzzelen net als zoveel andere collega’s en vrijwilligers. Zonder hen zou armoede al lang echt vergeten zijn.

Delen, liken, tweeten?